Positieve gezondheid is een begrip dat je steeds vaker tegenkomt. Machteld Huber van het Institute for Positive Health (IPH) geeft een nieuwe dimensie aan het begrip gezondheid van de mens. Beter gezegd, zij geeft er zes dimensies aan.
- Lichaamsfunctie
- Mentaal welbevinden
- Zingeving
- Kwaliteit van leven
- Meedoen
- Dagelijks functioneren
Kort samengevat: je bent niet de aandoening die je hebt, maar een mens met competenties. Jij bepaalt zelf in welke mate de aandoening die je hebt jouw leven bepaalt. Dat is niet altijd even gemakkelijk en wellicht kun je (tijdelijk) bepaalde dingen niet meer doen. Maar als je zo naar gezondheid kijkt, kijk je naar wat je wel kunt doen en niet wat je niet meer kunt doen. Kijk voor een complete uitleg op de website .
‘De mens is altijd de kern en het uitgangspunt’
Frank Arets
Samen met collega’s van de coöperatie A4works verzorg ik een masterclass, waarin wij laten zien dat de dimensies van Positieve Gezondheid in elke organisatie een antwoord geven op de vraag hoe medewerkers het beste geven voor de organisatie. Daarbij draait het altijd om aandacht voor de mens achter de medewerker. De mens is altijd de kern en het uitgangspunt. Wat de mens in zijn rol als medewerker uitvoert (de bedrijfsvoering) volgt automatisch als hij of zij positief gezond is.
Twee rollen
Een leidinggevende vervult twee rollen in een organisatie: die van manager en leider. In zijn managersrol moet hij bedrijfsvoeringprocessen managen. Een medewerker is een instrument in dat proces. Een medewerker mag je daarom ook managen. Maar let wel op de volgorde. Voordat je gaat managen, moet je jezelf eerst een leider tonen. In de rol van leider, is de leidinggevende namelijk iemand die de mens (als geheel) achter de medewerker begeleidt. Een persoon; die voelt met hart en buik. Een mens moet je (bege)leiden. En is die mens in balans, dan kun je de medewerker in de mens ook managen. Hou wel rekening ermee dat die balans voor iedereen anders ligt. Vandaar dat positieve gezondheid bij elke organisatiecultuur past. Want niet elk mens past in elke organisatie.
Beste uit zichzelf
Waar het soms fout gaat bij managers, is dat zij te veel focussen op hun managersrol, terwijl ze juist meer leiding moeten geven. Als een leidinggevende oprecht aandacht heeft voor de mens als sociaal wezen, zal die medewerker het beste uit zichzelf halen en daarmee als vanzelf bijdragen aan het optimaliseren van de organisatieresultaten. Is de mens echter op één van de zes dimensies van positieve gezondheid in onbalans, dan functioneert het bedrijfsvoeringinstrument (de medewerker) niet goed. In dat geval moet de leidinggevende het gesprek met de mens aangaan om te zoeken naar de reden van die onbalans. Is de mens in balans, maar presteert hij als medewerker onvoldoende? Dan mag je managen, bijvoorbeeld via een functioneringsgesprek.
Mijn motto is dan ook: eerst leiding geven, dan pas managen.
